علائم استرس در کودکان
آیا کودک شما با استرس دست و پنجه نرم می کند؟
همه ما هر از گاهی استرس را تجربه می کنیم، اما در بزرگسالی معمولاً می توانیم تشخیص دهیم که استرس داریم.
علائم استرس در کودکان :
به عنوان یک پدر و مادر، تقریبا هیچ چیز دلخراش یا چالش برانگیزتر از زمانی نیست که فرزندتان استرس دارد. گاهی اوقات واضح است که کودک شما استرس را تجربه می کند او بیشتر از حد واکنش نشان می دهد، گریه می کند، یا غریزه والدین شما به شما می گوید که چیزی در درون او را آزار می دهد .
اما در موارد دیگر، مشخص نیست که کودک شما استرس دارد و ممکن است شما احساس سردرگمی کنید. از این گذشته، بیشتر کودکان نمی توانند والدین خود را بنشینند و به آنها بگویند که استرس دارند. نه تنها این، بلکه استرس در کودکان همیشه به همان شکل استرس در بزرگسالان ظاهر نمی شود.
اگر از خود پرسیده اید «آیا فرزندم با استرس دست و پنجه نرم می کند؟»، تنها نیستید. بیایید نگاهی بیندازیم که استرس در کودکان چگونه به نظر می رسد. علائم و نشانه ها، چه چیزی باعث استرس می شود و چگونه می توان با آن کنار آمد.
علائم استرس در کودکان
همه ما هر از گاهی استرس را تجربه می کنیم، اما در بزرگسالی معمولاً می توانیم تشخیص دهیم که استرس داریم. ممکن است متوجه تنش در بدن، سردرد، ضربان قلب تند و احساس کلی ترس و ناراحتی شویم.
اما بچه ها اغلب کلماتی برای بیان احساسات خود ندارند و ممکن است نتوانند تشخیص دهند که آنچه احساس می کنند استرس است.
گرچه، درست مانند بزرگسالان، کودکان در واکنش به موقعیت های دشواری که در زندگی آنها اتفاق می افتد، استرس را تجربه می کنند. به عنوان والدین آنها، مهم است که یاد بگیریم این علائم و نشانه‌ها را بشناسیم تا بتوانیم به آنها کمک کنیم تا با این مشکلات کنار بیایند.
علائم فیزیکی
▪️کودکی که استرس دارد ممکن است مشکل خواب داشته باشد. با وجود خستگی، ممکن است در به خواب رفتن یا خواب ماندن مشکل داشته باشند.
▪️ممکن است متوجه تغییراتی در عادات غذایی فرزندتان شوید: مثلا به میزان قابل توجهی کمتر غذا بخورد یا ممکن است خیلی بیشتر غذا بخورد.
▪️کودکانی که استرس را تجربه می کنند بیشتر مستعد کابوس ها و دوره های شب ادراری هستند.
▪️آنها ممکن است از سردرد و شکم درد شکایت کنند. کودکان در سن مدرسه ممکن است در مواقع استرس به طور مکرر به مطب پرستار مراجعه کنند.
نشانه های رفتاری
▪️کودکی که استرس دارد ممکن است بیشتر مستعد فروپاشی باشد، و ممکن است کمتر از قوانین شما در خانه پیروی کند.
▪️فرزند شما ممکن است مایل نباشد در فعالیت هایی که معمولاً از آن لذت می برد شرکت کند و ترجیح می دهد در خانه بماند.
▪️کودکان بزرگتر ممکن است نتوانند تکالیف خود را در زمانی که استرس دارند انجام دهند. آنها ممکن است حاضر به انجام تکالیف خود در خانه نباشند.
▪️فرزند شما ممکن است به رفتارهای کمتر بالغی نسبت به سن خود ، عقب نشینی کند.
▪️عادات جدید و مضطرب مانند مکیدن شست، برداشتن بینی و جویدن ناخن ممکن است در کودکان کوچکتر وجود داشته باشد.
▪️بچه های بزرگتر ممکن است رفتار پرخاشگرانه و حتی قلدری از خود نشان دهند.
▪️بچه های بزرگتر ممکن است افت قابل توجهی در نمرات یا عملکرد تحصیلی خود داشته باشند.
علائم عاطفی
▪️فرزند شما ممکن است به طور غیرعادی بدخلقی کند—یک ثانیه شاد و در ثانیه بعد بدخلق
▪️کودکان بزرگتر ممکن است عصبانی، تحریک پذیر و مشاجره کننده باشند
▪️کودکان استرس زا ممکن است بیشتر به والدین خود بچسبند و احساس کنند قادر به امتحان چیزهای جدید یا ملاقات با افراد جدید نیستند.
▪️کودک شما ممکن است نتواند احساسات خود را کنترل کند و به طور کلی احساسی تر به نظر برسد
▪️کودک شما ممکن است مقادیر زیادی از نگرانی و اضطراب را تجربه کند
چه چیزی باعث استرس در کودکان می شود؟
اگر کودک شما علائم استرس را نشان می دهد، می خواهید هر کاری که در توان دارید انجام دهید تا به او کمک کنید تا احساس بهتری داشته باشد. یکی از اولین و مهم ترین کارهایی که می توانید انجام دهید این است که سعی کنید بفهمید چرا ممکن است فرزندتان احساس استرس کند.
شناسایی علت استرس فرزندتان اولین قدم برای کمک به او برای مقابله و مقابله با استرس است.
برخی از دلایل احتمالی استرس در کودکان عبارتند از:
▪️یک زندگی بیش از حد برنامه ریزی شده فعالیت های بیش از حد زیاد و زمان کافی نداشتن
▪️فشار تحصیلی یا اجتماعی از مدرسه
▪️داشتن مشکل در جدایی از والدین (اضطراب جدایی)
▪️استرس مالی در خانواده یا والدینی که استرس کاری را تجربه می کنند
▪️نگرانی در مورد سلامت یا رفاه یک عزیز
▪️طلاق یا جدایی والدین
▪️مرگ یکی از عزیزان
▪️نقل مکان و یا ورود به یک مدرسه جدید
▪️تجربه بی خانمانی یا بی ثباتی مسکن
▪️زندگی در خانه یا محله ناامن
▪️تجربه بلوغ و سایر تغییرات بدن
▪️مشکلات در محافل دوستان کودک، از جمله مشاجره و فشار همسالان
▪️تجربه قلدری
▪️نگرانی و ترس در مورد رویدادهای ترسناک جهان، از جمله جنگ ها و تیراندازی های دسته جمعی
بسیاری از دلایل استرس ناشی از تجربیات زندگی است که کودک مستقیماً آنها را تحمل می کند. اما کودکان اسفنجی هستند و می توانند استرس را از اطرافیان خود دریافت کنند که به نوبه خود باعث استرس آنها می شود. بنابراین آگاهی از اینکه ممکن است تحت چه استرسی قرار داشته باشید و متوجه شوید که این موضوع چگونه بر کودک شما تأثیر می گذارد، یک عامل مهم است.
چگونه مقابله کنیم
در حالی که استرس در زندگی چیزی است که همه ما هر از گاهی تجربه می کنیم، از جمله کودکان، این چیزی نیست که آن را بدیهی بدانیم. از طرق خاصی، استرس می تواند به رشد کودکان و ایجاد انعطاف پذیری کمک کند. از سوی دیگر، استرس مزمن یا طولانی مدت می تواند مشکلاتی مادام العمر برای کودکان ایجاد کند.
برای مثال، مطالعه‌ای که در انجمن جامعه‌شناسی آمریکا منتشر شد، نشان داد کودکانی که والدینشان با مسائل مربوط به سلامت روان سر و کار داشتند، بیشتر در بزرگسالی دچار پریشانی می‌شوند. سطوح پریشانی در بزرگسالی بستگی به مدت زمانی که کودکان در معرض استرس ناشی از داشتن والدینی با سلامت روان ضعیف بودند و میزان شدید مشکلات سلامت روانی والدین آنها بود.
مطالعات دیگر نشان داده‌اند که کودکانی که «استرس سمی» را تجربه می‌کنند (که به عنوان استرس طولانی‌مدت، شدید، و توسط والدین دلسوز یا سایر افراد اقتدار کاهش نمی‌یابد، تعریف می‌شود) می‌تواند اثرات ماندگاری بر سلامت جسمی و روانی کودک تا بزرگسالی داشته باشد.
خوشبختانه، به عنوان والدین، نقش مهمی در مدیریت استرس فرزندتان دارید. شما همیشه نمی توانید از بروز استرس در وهله اول جلوگیری کنید، اما می توانید به کودک خود کمک کنید تا از آن عبور کند تا بتواند از این تجربه درس بگیرد و در پایان قوی تر شود.
در اینجا چند ایده برای کمک به فرزندتان برای مقابله با استرس آورده شده است:
۱. به آنها فضایی امن و بدون قضاوت بدهید تا احساسات خود را به اشتراک بگذارند.
۲. شنونده خوبی باشید؛ به فرزندتان اجازه دهید تا احساسات خود را بدون تلاش برای ساکت کردن، تصحیح یا تغییر احساسش در میان بگذارد.
۳. کودکان کوچکتر ممکن است به کمک برای نامگذاری احساسات خود نیاز داشته باشند و به درک راه هایی که استرس می تواند در بدن آنها ظاهر شود کمک کند.
۴. برنامه‌های روتین قابل پیش‌بینی در مورد ساختار روز، زمان صرف غذا و زمان خواب برای فرزندتان فراهم کنید. روتین ها می توانند برای کودکان در مواقع استرس تسکین دهند.
۵. اطمینان حاصل کنید که کودک شما به اندازه کافی بخوابد، زمانی برای ورزش داشته باشد و وعده های غذایی سالم و منظم داشته باشد.
۶. هر روز زمانی را به کودک خود اختصاص دهید، چه این که با او بازی کنید، با او صحبت کنید یا به احساساتش گوش دهید.
۷. کودک خود را از قبل برای هر موقعیت استرس زا آماده کنید، آنچه را که باید انتظار داشته باشد و به سوالاتی که ممکن است داشته باشد پاسخ دهید.
۸. بچه های بزرگتر را تشویق کنید تا احساسات خود را بنویسند یا یادداشت برداری کنند.
۹. مدیتیشن و تمرکز حواس را بخشی از روال خود با کودک خود قرار دهید؛برنامه های مدیتیشن متعددی در بازار برای کودکان وجود دارد که می تواند مفید باشد.
چه زمانی به دنبال کمک حرفه ای باشید
گاهی اوقات شما نمی توانید این کار را به تنهایی انجام دهید و سطح استرس فرزندتان به جایی رسیده است که برای گذراندن آن به کمک حرفه ای نیاز دارد. علائمی که نشان می دهد فرزند شما ممکن است از درمان، مشاوره یا ملاقات با پزشک اطفال خود بهره مند شود عبارتند از:
▪️فرزند شما شروع به کناره گیری از شما یا دوستانش کرده است
▪️فرزند شما نه تنها استرس، بلکه نشانه هایی از اضطراب یا افسردگی را نیز تجربه می کند
▪️کودک شما نمی تواند خشم یا پرخاشگری خود را کنترل کند
▪️فرزند شما در عملکرد مدرسه یا موقعیت های اجتماعی مشکل دارد
اگر والدین در کمک به فرزندشان مشکل دارند، ممکن است برای خودشان از متخصص کمک بگیرند. ناتوانی در کمک به کودک می تواند باعث افزایش استرس و نگرانی شود. بنابراین ممکن است از دریافت حمایت های اضافی برای خود بهره مند شوید، زیرا به فرزندتان کمک می کنید تا در این زمینه پیمایش کند.
سخن نهایی
حتی اگر نشانه‌های خاصی از استرس در کودکان کاملاً آشکار است، اما در بسیاری از مواقع، تشخیص اینکه آیا کودک شما با استرس مواجه است یا خیر، دشوار است. اگر خود را در مورد علائم استرس در کودکان تان آموزش داده اید و هنوز مطمئن نیستید که کودکتان استرس دارد، باید برای سوالات بیشتر با پزشک اطفال خود تماس بگیرید.
برخی از کودکان به سادگی با استرس دست و پنجه نرم نمی کنند، بلکه ممکن است با ناتوانی در یادگیری، ADHD یا بیماری روانی دیگری که باعث علائم آنها می شود، به چالش کشیده شوند. همچنین مهم است به خاطر داشته باشید که اگرچه بسیاری از موقعیت‌های استرس‌زا را می‌توان با برخی مکانیسم‌های مقابله‌ای اولیه مدیریت کرد، عوامل استرس‌زای شدید مانند مرگ یکی از عزیزان، طلاق، یا قلدری در مدرسه ممکن است نیاز به حمایت بیشتر از یک مشاور یا یک درمانگر داشته باشند.
نکته اصلی این است که شما مجبور نیستید این کار را به تنهایی انجام دهید: کمک برای شما و فرزندتان وجود دارد.
منابع علائم استرس در کودکان :
1. American Psychological Association. How to help children and teens manage their stress.
2. National Library of Medicine. Stress in childhood.
3. American Psychological Association. How to help children and teens manage their stress.
4. Nemours Children’s Health. Childhood Stress.
5. Kamis C. The Long-Term Impact of Parental Mental Health on Children’s Distress Trajectories in Adulthood. Society and Mental Health. 2021;11(1). doi:10.1177/2156869320912520
6. Franke H. Toxic Stress: Effects, Prevention and Treatment. Children (Basel). 2014;1(3):390-402. doi:10.3390/children1030390
آدرس تلگرام من:
کپی برداری با ذکر منبع بلامانع می باشد.